Bu çiftliklerin, Filistin toprakları üzerinde büyüme ve bölgesel tarım faaliyetleri sürdürülen Filistinliler üzerinde yoğun baskı kurulduğu ifade ediliyor.
Devlet Destekli Yerleşimcilik ve Çiftlik Projeleri
Haaretz, İsrail'in yasadışı yerleşimcilere dünya çapında şekilellik fon aktardığını ve bu fonların çiftlikleri aracılığıyla Batı Şeria'daki Filistinli toplulukları hedef alan verimliliğinin artırıldığını belirtiyor. Bu çiftliklerden biri olan Dorot İllit, Kalkınma Bakanlığı'ndan yaklaşık 400 bin şekel (yaklaşık 3.7 milyon TL) arazi satın alındığında, Tarım Bakanlığı'ndan da 100 bin şekel (yaklaşık 910 bin TL) hibe edildi. Ayrıca Yahudi Ulusal Fonu tarafından “risk altında çalışanlar” için bir program çerçevesi destekleniyor. Ancak bu gençlerin, çiftliklerdeki ideolojik bir eğitimden geçirilerek Filistinlilere yönelik düşmanlıklarının artırıldığına dikkat çekiliyor.
Ordu ve Polis İşbirliği ile Artan Şiddet
Bölgede, İsrail'in yasa dışı yerleşimcilere göz yumduğu ve Filistinlilere yönelik saldırılara müdahale edildiği belirtiliyor. Dorot Illit çiftliğinden çıkan yerleşimcilerin Temmuz ayında çevredeki bir Filistin köyüne demir borular ve taşlarla saldırdığı, biri bebek olmak üzere beş Filistinlinin yaralandığı haberi büyük yankı uyandırdı. Ancak İsrail polisi, olayla ilgili şüpheli bulunmadığını belirtmediğini kapattı. Çiftlikte yaşayan gençlerden biri, Haaretz muhabirine yaptığı açıklamada, "Savaş başladığından beri her şeye izin veriliyor, orduda bizimle ve toprakları ele geçirmemiz daha kolay olacak" ifadeleriyle durumu özetledi.
Devletin Gölgesindeki Karakollar ve Yerleşimci Terörü
Uzmanlar, 7 Ekim'de yaşanan olayların ardından, İsrail'deki yerleşimcilerin Filistinlilere yönelik daralmalarını ve bu durumun resmiyete döküldüğünü belirtiyor. Bölgede artan askeri karakollar, yerleşimci rejiminin en büyük destekçilerinden biri olarak öne çıkıyor. Şu anda Batı Şeria'da yaklaşık 90 askeri karakol bulunuyor ve bu karakollar toplamda 162 bin 500 dönümlük araziyi kapsıyor. Bu da tüm Batı Şeria topraklarının yaklaşık yüzde 12'sine denk geliyor ve Filistinliler üzerindeki baskıyı artırıyor.
Çiftliklerin Mimarı: Bezalel Smotrich
İsrail'in aşırı sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, Batı Şeria'daki yasa dışı çiftliklerin yolculuklarında en önemli isimlerden biri olarak gösteriliyor. de Batı Şeria'da yasadışı bir yerleşimci olan Smotrich, bu çiftliklerin resmileştirilmesi için çalışıyor ve devlet fonlarının bu dağıtım paylaşımını aktarmada kilit rol oynuyor. Smotrich, İsrail'in Filistin bölgesini koruma politikasını destekleyerek, Batı Şeria'da yeni yerleşimlerin ve çiftliklerin kurulmasını teşvik ediyor.
Uluslararası Tepkiler: ABD ve İngiltere'den Yaptırımlar
ABD ve İngiltere, Batı Şeria'daki yasa dışı çiftliklere ve bu yerleşimcilere yönelik yaptırımlar uygulamaya başladı. ABD Başkanı Joe Biden, Mart ayında yaptıklarını, bu çiftliklerde yaşayan yerleşimcilerin Filistinlilere yönelik şiddet eylemlerinde bulunduğunu ve bölgede daha büyük olduklarına zemin hazırladıklarını vurguladı. Ancak bu yaptırımlar, İsrail politikasının değişmesi üzerinde henüz yeterince etkili olamadı.
Batı Şeria'da Gerilim Tırmanıyor
Batı Şeria'daki yasa dışı yerleşimciler tarafından Filistinlilere yönelik baskı ve şiddet olayları, İsrail'in destekleriyle daha da büyümekte durumda. İsrail'in Gazze ve Lübnan'daki askeri operasyonları devam ederken, Batı Şeria'da egemenliğin desteğiyle kurulan terör çiftlikleri, bölgedeki huzursuzluk derinleşiyor. Filistinli topluluklar, topraklarını ve geçim kaynaklarını korumak için zorlu bir mücadele veriyor, uluslararası toplum ise İsrail'in bu politikalarına karşı daha güçlü adımların atılmasını talep ediyor. Ancak bölgedeki gerilim giderek artarken, kalıcı bir barış çözümünün ne zaman sağlanabileceği belirsizliğini koruyor.